تأکید وافر شهید سید عباس موسوی

گفت ‌وگو با شیخ اسدالله حرشی، همکلاسی شهید حجت الاسلام سید عباس موسوی
 

در آغاز گفت وگو بفرمایید برخورد امام موسی صدر با سید عباس موسوی چگونه بوده است؟
همان‌گونه که بیشتر لبنانی‌ها می‌دانند، شهید سید عباس موسوی ابتدا توسط امام موسی صدر شناسایی، و در دانشسرای علوم اسلامی شهر صور پذیرفته شد.نظر به اینکه سید موسی صدر در زمینه‌های دانش و اخلاق و رفتار نیکو طلاب علوم دینی را ارشاد و توجیه می‌کرد، در سایه این عنایت‌ها میان سایر طلاب و سید عباس موسوی از آغاز ورود او به دانشسرا روابط دوستانه برقرار شد.گمان کنم راهیابی سید عباس به دانشسرای علوم اسلامی شهر صور در نتیجه نگرش او به شخصیت علمی و فرهنگی شخصیت امام موسی صدر بوده است.به یاد دارم هنگامی که سید موسی صدر مردم جنوب لبنان را به اهدای خون به مجاهدان فلسطینی فرا خواند، سید عباس یکی از پیشگامان اجرای این طرح بود.او با انگیزه فراوان مردم را به اهدای خون تشویق کرد.شهروندان لبنانی در دوران حضور مقاومت فلسطینی در جنوب لبنان به صورت گروهی به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی شهر صور مراجعه می‌کردند و هر شهروند چند بار خون اهدا کرد.درست است که امام موسی صدر این فراخوان را مطرح کرد اما، سید عباس این کار را با شور و اشتیاق و به بهترین شکل ادامه داد.
چگونه جنابعالی و شهید موسوی تصمیم گرفتید به نجف اشرف بروید؟
در اوایل دهه هفتم از قرن بیستم، هر دو تصمیم گرفتیم تحصیلات علوم دینی را در حوزه علمیه نجف اشرف ادامه دهیم، همه گونه وسایل سفر را آماده کردیم و از طریق سوریه عازم عراق شدیم.در نجف کسی را نمی‌شناختیم و چمدان‌های خود را کنار خیابان پیاده کردیم.آنگاه شیخ حسن قبیسی که یکی از علمای لبنانی است و شناخت قبلی از او نداشتیم، به طور اتفاقی در حال گذر از آن خیابان بود به طرف ما آمد و پرسید که شما از لبنان آمده‌اید؟ به او گفتیم آری ما طلبه هستیم و از لبنان آمده‌ایم و همین الآن وارد شهر نجف شده‌ایم. آقای قبیسی به مدت دو هفته در منزل شخصی‌اش از ما پذیرایی کرد، تا اینکه توانستیم محل سکونتی در مدرسه ازدیه تهیه کنیم.
سپس دروس خود را بیدرنگ با دکتر شیخ محمد جعفر شمس‌الدین و برخی روحانیون آغاز کردیم اما، اولین تماس ما با علمای بزرگ حوزه علمیه نجف اشرف با آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر بود.هنگامی که در لبنان زندگی می‌کردیم و درباره ابعاد فکری و فرهنگی این شخصیت بزرگ مطالب زیادی شنیده بودیم، به ویژه اینکه کتاب‌های ارزشمند او همچون «اقتصاد ما» و «فلسفه ما»را خوانده بودیم، و تاثیر ژرفی بر روحیه‌مان گذاشته بود.در واقع شناختی که از شهید سید محمدباقر صدر داشتیم ما را برای دیدار او بسیار علاقه‌مند کرده بود.سیمایی که از شهید صدر در ذهن خویش ترسیم کرده بودیم، این سیما پس از اولین دیدار با او دگرگون شد.همچنین در جلسات متعددی که به محضر ایشان می‌رسیدیم او را بزرگ‌تر از آنچه که شناخته بودیم می‌یافتیم.به هر حال شهید صدر مسئولیت رسیدگی به تحصیلات حوزوی‌مان را به بهترین شاگردان خود مانند دکتر جعفر شمس‌الدین و شهید آیت‌الله سید محمدباقر حکیم و آیت‌الله سید محمود هاشمی و آیت‌الله سید کاظم حائری واگذار کرد.و این اساتید ما را مورد عنایت ویژه خود قرار دادند.

آیا سید شهید علاوه بر تحصیل در نجف، در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آن روز عراق شرکت می کرد؟
در حقیقت هدف اصلی شهید سید عباس موسوی از عزیمت به نجف اشرف فراگیری علوم دینی و معارف اسلامی و سایر برنامه های درسی حوزه علمیه بود. او با علاقه‌مندی و نشاط فراوان در همه کلاس‌های درس شهید صدر به ویژه در مراسم سخنرانی‌های ایام تعطیلات مذهبی مانند ایام ولادت و رحلت ائمه معصومین (ع)حضور می یافت.بی تردید شهید سید عباس موسوی برای تحصیل علم و انتقال آن به جامعه لبنان زحمات زیادی متحمل شد اما، با این حال همه خاطره‌های دوران تحصیل چند ساله در کنار این شهید گرانقدر در نجف اشرف زیبا و شیرین است.او پس از بازگشت به لبنان در راه تأسیس حوزه علمیه ای پویا، به منظور آموزش انسان‌های متعهد و فداکار گام برداشت.تا این حوزه بتواند مشکلات و نیازمندی‌های روز جامعه را رسیدگی کند و خدا را سپاس که به آرزوی خود رسید.
بفرمایید سید عباس موسوی نسبت به ناپدید شدن امام موسی صدر چه واکنشی نشان داد؟
شکی نیست که شهید سید عباس موسوی، پس از ناپدید شدن امام موسی صدر، یکی از افرادی بود که شکوهمندترین تظاهرات اعتراض‌آمیز را در لبنان به راه انداخت. او همواره میان شیخ محمد مهدی شمس الدین و علامه سید محمد حسین فضل‌الله در حال رفت و آمد بود، تا به تحرکات همگانی قوی و سرنوشت ساز در جهان اسلام در اعتراض به ناپدید شدن امام موسی صدر دامن بزند زیرا، روابط و همکاری امام صدر و سید عباس به ویژه پس از بازگشت او به لبنان بسیار گسترش یافته بود.
شهید موسوی پس از بازگشت به لبنان، بیشترین تلاش خود را روی چه مسایلی متمرکز کرده بود؟
او بیشترین تأکید و تلاش خود را روی گسترش و نوآوری حوزه‌های علمی و بارور ساختن اندیشه اسلامی طلاب حوزه علمیه متمرکز ساخت.چرا که باروری فکری طلاب، خود به خود تاثیر مثبتی بر روی عموم مردم می‌گذارد.تنها هدف سید ساختن عالم و روحانی متعهد نبود، بلکه اهداف بزرگ‌تری را دنبال می‌کرد، و تصمیم داشت به وسیله علمای دین و طلاب متعهد، امت را بسازد و توانمند کند. می‌کوشید به مشکلات مردم رسیدگی کند. نیازهای فکری و اجتماعی‌شان را برآورده کند.این سید شهید این گونه فکر می‌کرد. به طور مثال در نجف اشرف به فراگیری متون کتاب‌های «اقتصاد ما» و «فلسفه ما»، و سایر بحث‌های فقهی و اصولی اکتفا نمی‌کرد بلکه، معتقد بود که علمای متعهد بایستی همه مسائل مورد نیاز جوانان جامعه را فرا بگیرند.
منبع: ماهنامه شاهد یاران، شماره 40